çıraq

is. <fars.> Hər cür işıqlandırıcı cihaz (qaraçıraq, lampa, fənər, lampoçka və s.). <Molla:> Ay filankəs, gecənin bu vaxtında əlində çıraq orada nə gəzirsən? M. N. lətif.. <Yaşlı kişi:> Elektrik çıraqlarının keçirilməsi məni özümə gətirdi. S. H.. Küncdə yerə qoyulmuş çırağın piltəsi aşağı düşdüyündən sönük, sarı işığı alaçığı işıqlandıra bilmirdi. M. İ.. // məc. İşıq, ziya, nur mənasında. Tutdu Yer üzünü ürfan çırağı; Nura qərq elədi qonşu torpağı. M. R.. Onun ümid çırağıyla; Arayırdıq yolumuzu. R. R..

◊ Çırağı sönmək məc. – sonu çatmaq, məhv olmaq. Aradan keçdi illər; Çarın söndü çırağı. Ə. C.. Faşizmin çırağı sönərkən bir gün; Qol-boyun olaraq öpüşərik biz. S. Rüst.. Çırağını yandıran – işini, nəslini davam etdirən. <Ziyad xan:> Öləndən sonra bizim çırağımızı yandıran olmayacaq. «Əsli və Kərəm». Çıraq yanan vaxt – hava qaralan vaxt, axşamüstü. <Şəhrəbanu xanım:> Xülasə, axşam çıraq yanan vaxtda Məstəli şah gərək bizim evdə hazır olsun. M. F. A.. Çıraq sönən vaxt – yatmaq vaxtı, adamlar yatan vaxt. Çıraqla axtarsan, tapa bilməzsən – çox çətin tapılan, az ələ düşən şey haqqında. <Rüstəm bəy:> <Məşədi İbadın> hərçənd bir az yaşı çoxdur, amma bir yaxşı adamdır ki, beləsini çıraqla axtarsan, tapa bilməzsən. Ü. H..